88/6/9:: 4:44 عصر
مرصـاد
دیدگاه
زاهدان - شیوا سرکزی، خبرنگار جام‌جم
ماه مبارک رمضان در بین مردم سیستان نیز همچون دیگر نقاط کشور با آداب و رسوم خاصی همراه است.
سیستان به لحاظ دارا بودن پیشینه تاریخی خوب و غنی فرهنگی و تاریخی، از جایگاه و ارزش والایی در میان شهرستان‌ها و مناطق مختلف کشور برخوردار است.
رمضان‌خوانی و سحرخوانی دو آیین مهم منطقه سیستان در ماه مبارک رمضان است که هر کدام ویژگی خاص خود را دارد.
برخی سوابق تاریخی و گفته‌ها نشان می‌دهد که آیین سحرخوانی و رمضان‌خوانی از حدود 1400 سال قبل یعنی از اوایل اسلام نزد ساکنان سیستان مرسوم بوده است.
حبیب جدیدالاسلام، استاد رشته ادبیات دانشگاه آزاد زاهدان می‌گوید: در آیین سحرخوانی، چند نفر از ریش سفیدان و معتمدان روستاهای سیستان قبل از آغاز سحر از خواب بیدار شده و با رفتن به پشت بام خانه‌ها با خواندن اشعار محلی و مذهبی مردم روستا را از فرارسیدن وقت سحر باخبر می‌کنند.
وی افزود: این افراد اشعار مذهبی و سروده‌های شاعران از جمله، خواجه عبدالله انصاری و باباطاهر را با صدای بلند بر پشت‌بام‌ها می‌خوانند.او خاطرنشان کرد: ترانه‌های عامیانه سیستانی نیز بخش مهمی از گنجینه فرهنگی این دیار است که همانند آیینهای پاک، از زندگی ساده مردم سیستان حکایت می‌کند.به گفته وی، این ترانه‌ها بخشی از اجراهای سحرگاهی سحرخوان‌های سیستان است که از قداست خاصی برخوردار است.
آیین رمضان‌خوانی نیز از 8 تا 14 ماه رمضان در سیستان مرسوم بوده و در میان مردم منطقه از محبوبیت برخوردار است.
در این آیین که شب‌ها اجرا می‌شود، جمع زیادی از جوانان و نوجوانان هر محله در مقابل منازل مردم اجتماع کرده و اشعار محلی را با صدای رسا قرائت می‌کنند که از جمله آن اشعار «رمضو الله الله رمضو، رمضو الله خوشنوم خدا، رمضو اومْده مهمونش کنه، گوو گوساله ره قربونش کنه، ای سرا از کِنه که کولَک داره، اگه فهمو صابیو بورک داره، ای سرا از کِنه که رو و بادَه، دو پسر داره که نو دوماده» است.
شرکت‌کنندگان در این آیین پس از اجرای برنامه رمضان‌خوانی برای دریافت انعام از سوی صاحبخانه در انتظار می‌مانند.
پس از لحظاتی کوتاه صاحبخانه با چهره‌ای گشاده با قدری کلوچه محلی یا مقادیری پول یا مواد غذایی در حد توان و وسع خود، به جمع رمضان‌خوانان پیوسته و در صورت تمایل همراه آنان رفته یا موادغذایی و پول در اختیار آنان قرار می‌دهد.
در گذشته جوانان، با اجرای آیین رمضان‌خوانی پول و غذا از مردم جمع‌آوری کرده و در میان نیازمندان و فقرا توزیع می‌کردند.
این آیین در واقع برای کمک‌رسانی به مستمندان در ماه مبارک رمضان بخصوص کسانی که توان کار کردن و حتی حرکت کردن نداشتند برگزار می‌شد که متاسفانه رفته رفته کمرنگ شده است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: آیینهای رمضان‌خوانی و سحرخوانی ریشه در فرهنگ غنی مردم سیستان دارد و در واقع این آیین‌ها قداستی خاص به ماه مبارک رمضان می‌بخشد.
وی افزود: تداوم چنین آیینی باعث می‌شود سنت‌های حسنه و فرهنگ غنی منطقه سیستان بیش از پیش حفظ شود.
منبع: جام جم (با تشکر از آقا منصور)
مطالب مرتبط:
ـ رمضان خوانی سنت حسنه سیستانی‌ها در ماه ضیافت الله
ـ آیین رمضان در ایران از گذشته تا کنون
ـ نیایش‌های سیستانی‌ها در ماه خدا
ـ رمضان و ادب و هنر (یادداشتى کامل‌تر از وبلاگ سیستان سرزمین شگفتیها و مهد دلیران)
کلمات کلیدی: سیستان، زابل، رمضان، رمضان‌خوانى، الله رمضو، آداب و رسوم
